Turistički adresar

A karavani prolaze…

Mesto kroz koje se u istoriji češće prolazilo, a ređe živelo. Pod Zlatarom, među šumama i brdima, Nova Varoš živi i opstaje već više od 500 godina. Samo pravi ljubitelji prirode znaju da se ovde kriju neka od najatraktivnijih prirodnih bogatstava Srbije

Varoši uokvirenoj jezerima i gustim šumama, uvek na raskrsnici puteva, još od vremena kada su sa ovog prostora, a bilo je to krajem četvrtog veka pre nove ere, Kelti proterali Ilire, ili dva veka kasnije kada su Rimljani savladali Kelte, bilo je suđeno da bude više mesto kroz koje se više prolazi, a ređe živi. Tako je ostalo sve do današnjih dana, kada većina turista, Novu Varoš zna tek kao prolaznu stanicu na putu kada iz Beograda, Novog Sada, Čačka ili Užica krenu prema jadranskom primorju.

Netaknuta priroda

Nova Varoš nalazi se u Jugozapadnoj Srbiji, na krajnjem jugu Zlatiborskog okruga. Smeštena između Zlatara, Javora i Zlatibora, planina sa bujnom vegetacijom, jezera kao što su Uvačko, Radoinjsko i Zlatarsko, kao i sela sa gostoprimljivim domaćinima i raznim specijalitetima ovog kraja, pruža idealne uslove za odmor čak i onih zahtevnijih gostiju. Da se nešto menja i u samom odnosu turista prema ovom kraju, pokazuje sve veće interesovanje za boravljenje u seoskim domaćinstvima sela Akmačića, Radoinje, Babića Brda, Drmanovića kao i u objektima na planini Zlatar, koja je zvanično uredbom Vlade republike Srbije proglašena za vazdušnu banju. Zlatar, bogat gustim četinarskim šumama obiluje izvorima, šumskim jagodama, borovnicama, pečurkama, kupinama, lekovitim biljem i poljskim cvećem. Turisti najčešće u ovaj kraj dolaze zbog netaknute prirode, čistog vazduha ali i zbog jedne ptice, koja je do skoro bila pred istrebljenjem. Reč je o kralju svih ptica – Beloglavom supu. Njegovo prirodno stanište je u klisuri reke Uvac. Pošto ima karakter izrazito planinske reke, reka Uvac ima veliki hidroenergetski potencijal. Na to ukazuju tri veštačka jezera podignuta na ovoj reci : Zlatarsko, Uvačko i Radoinjsko. Odlukom Vlade Srbije čitavo ovo područje proglašeno je specijalnim rezervatom prirode upravo zato što se u njemu nalaze staništa beloglavog supa, jedne od najređih i najugroženijih ptica u Evropi. Ovo mesto je jedno od retkih gde se još živi u istinskoj sprezi sa prirodom. Specijalni rezervat prirode Uvac objedinjuje najdragocenija prirodna bogatstva Srbije na jednom mestu – reku Uvac sa bistrim planinskim pritokama, tri jezera bogata ribom napravljena presecanjem njenog toka, kao i još uvek skriveno blago pećina Ušačkog sistema, jednog od najvećih pećinskih sistema u Srbiji.

Život u Novoj Varoši

Prvi pouzdan pomen grada Nova Varoš nađen je u tefteru, popisniku sela i poreskih obveznika nahije Barča u XVI veku, kada se pominje Skender pašina palanka koja se drugačije zove Nova Varoš ili Jeni Kasaba. Za vreme ustanaka i buna tokom XVIII I XIX veka a usled turske osvete i paljenja crkava, došlo je do velike migracije stanovništva iz Nove Varoši u ostale delove Srbije. Tokom XVIII veka Nova Varoš nalazila se među najrazvijenijim trgovačkim mestima i kao takva je 1833. godine postala sedište prve privremene srpske kapetanije. Osmanlije će se iz ovih krajeva povući tek 1912. godine. Posle drugog svetskog rata Nova Varoš postaje privredni, administrativni i kulturni centar ovoga kraja. Pošto je ovaj kraj dugo bio sastavni deo moćne Otomanske imperije, spomenici islamske kulture, džamije, mezari (nadgrobni spomenici) i šedrvani su deo bogate kulturno-istorijske baštine. U samom centru Nove Varoši nalazi se džamija koja je podignuta u periodu između 1887 i 1894 dobrovoljnim prilozima meštana, a najvećim delom darom Mahmut-bega Bajrovića. Prvobitno je pored džamije postojao drveni minaret, da bi šezdesetih godina 20. veka bio ozidan od tesanog kamena. U njoj se čuva kamena ploča koja svedoči da je 1819. godine Abdulah-aga obnovio džamiju na temeljima starije, građene u 16. veku. Takođe, reprezentativni objekat islamske arhitekture u Novoj Varoši predstavlja zgrada turske Kajmakamije, građena krajem 19. i početkom 20. veka. Građena vrlo raskošno i moderno, u islamskom stilu, sa lukovima iznad prozora i vrata i snažnim uticajem evropske arhitekture, predstavlja retku građevinu turske građanske epohe. Drugi deo baštine, ništa manje značajan, kao deo prve srpske države čije je sedište bilo u obližnjem Rasu, predstavljaju mnogobrojne crkve i manastiri – obnovljeni i oni koji tek čekaju na obnovu. Jedan od njih, manastir Dubnica u Božetićima istoričari često nazivaju “duhovnim središtem starih Vlaha”. Sam manastir je zadužbina patrijarha Gavrila Rajića Raškovića, izdanka čuvene loze Raškovića iz sela Štitkova. Podignut na temeljima starije bogomolje, manastir Dubnica predstavlja prvi obnovljeni srednjevekovni manastir u opštini Nova Varoš. U kanjonu reke Uvac, pre Dubrave, neimari su obnovili manastire Uvac i Dubrava, a na obnovu čekaju još vek Ojkovica i Sveta Janja. Posebnu dragocenost okoline Nove Varoši predstavljaju crkve brvnare nastale kao izraz posebnih uslova života i dokaz stvaralačkih sposobnosti čoveka. Jedna od njih, posvećena Pokrovu Presvete Bogorodice nalazi se u Radijevićima na Zlataru. U letopisu je zabeleženo da je crkvu sagradio sveštenik Vasilije Purić Hercegovac. Pošto je u to vreme bilo zabranjeno da se grade crkve, on ju je podigao kao svešteničku kuću, sa podrumom neuobičajene osnove, sa oltarskom apsidom od kamena. Ova crkva je zapravo tipična dinarska kuća brvnara, sa brvnima nad podrumom masivnih kamenih zidova.

Prestonica zanimljive istorije

Kao mesto bogate istorije, Nova Varoš poseduje i jedan dragulj arhitekture i istorije. To je etno selo Štitkovo. Štitkovo je zanimljivo umetnicima,putopiscima, arhitektama. Svi oni dolaze da vide neobičan spoj gradske i seoske arhitekture oličene u postojanju trga sa školom, crkovom, dućanima i kafanom. Na mestu današnje crkve bio je manastir, zadužbina srpskog patrijarha Gavrila Rajića Raškovića. Početkom 19. veka, Turci su iz odmazde selo spalili i poharali ali je nekoliko godina kasnije Štitkovo obnovljeno. I dan danas možete videti kuće i druge objekte koji su tipični primerci starovlaških brvnara i koje svojom lepotom ostavljaju bez daha sve one koji dođu ovde.

RH centar

Na visini od 1235 metara, u prelepom ambijentu planine Zlatar nalazi se centar za prevenciju, lečenje i rehabilitaciju kardiovaskularnih obolenja “Zlatar”. Posebno povoljni klimatski uslovi, zbog kojih je ova planina dobila status vazdušne banje, jako povoljno deluju na respiratorne organe i anemije. Ovaj centar pored svoje osnovne delatnosti, pruža i idealne uslove za odmor i boravak u prirodi. Pored organizacije svakodnevnih izleta do manastira Mileševe, Sopotnice, obilaska rezervata beloglavog supa u kanjonu reke Uvac i krstarenja Zlatarskim jezerima, svojim posetiocima nude i izuzetne uslove za bavljenje sportom. Pored bazena, teretane i brojnih sportskih terena, poseduje i visoko kvalitetnu trim stazu. RH centar “Zlatar” je zato od strane Atletskog saveza Srbije proglašen bazom za pripreme naših najuspešnijih atletičara.

Prirodne Lepote sa Zlatara

[Show as slideshow]

[View with PicLens]

12►